Akdeniz Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (AHKİB) Yönetim Kurulu Başkanı Gürkan Tekin, kasım ayında 45,6 milyon dolar ihracat gerçekleştirdiklerini açıkladı. Geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 68 oranında artış sağladıklarını belirten Başkan Gürkan Tekin, ortaya çıkan tablonun Türkiye genelindeki sektörel daralmaya rağmen Akdeniz bölgesinde güçlü bir toparlanma ve pozitif ayrışmaya işaret ettiğini vurguladı.
“Sektörün yeni bir sanayi politikası ile yeniden konumlandırılması kaçınılmaz”
Başkan Gürkan Tekin, Türkiye geneli hazır giyim ve konfeksiyon ihracatının kasım ayında yüzde 13 düşüşle 1,3 milyar dolar olduğunu, yılın 11 ayında ise yüzde 7 gerilemeyle 15,5 milyar dolar değere ulaşıldığını, AHKİB’in Ocak-Kasım dönemindeki ihracatının ise yüzde 53 artışla 515,8 milyon düzeyine eriştiğini kaydetti.
Küresel rekabetin sertleştiği, maliyet baskılarının arttığı ve istihdam kaybının derinleştiği mevcut konjonktürde, sektörün yeni bir sanayi politikası ile yeniden konumlandırılmasının kaçınılmaz hale geldiğini belirten Başkan Gürkan Tekin, “Bu tablo, artık günü kurtaran desteklerle değil; bütüncül, öngörülebilir ve uzun vadeli bir yeniden yapılanma vizyonuyla hareket edilmesi gerektiğini ortaya koyuyor.” dedi. Özellikle 2026-2028 dönemini kapsayan stabilizasyon sürecinin sektör açısından kritik bir eşik olduğunu kaydeden Başkan Tekin, “2026, sektör için oyunda kalma yılıdır. Bu dönemde temel hedef, kan kaybını durdurmak, üretim ve istihdam kapasitesini korumak ve firmaların rekabet gücünü ayakta tutmaktır. Bunu başaramazsak, sonraki dönüşüm ve markalaşma aşamalarını konuşmak mümkün olmaz.” değerlendirmesinde bulundu.
“Nitelikli üretim, yüksek katma değer ve ihracat birim fiyatını artırmaya odaklanmalıyız”
Türkiye’nin düşük maliyetli üretimle rekabet etme imkânını büyük ölçüde kaybettiğini vurgulayan Başkan Tekin, bundan sonraki yolun nitelikli üretim, yüksek katma değer ve ihracat birim fiyatını artırmaya odaklı olması gerektiğini söyledi. “Türkiye hazır giyim sektörü, fiyatla değil; hız, kalite, tasarım ve esneklikle rekabet etmelidir.” diyen Başkan Gürkan Tekin, bu yaklaşımın hem ihracat gelirlerini hem de nitelikli istihdamı koruyacağını ifade etti.
Başkan Tekin, ürün segmentlerine göre bölgesel üretim modeli ve Türkiye dışındaki üretim havzalarına yönelik önerilerin, doğru kurgulandığında sektörün rekabet gücünü artırabilecek stratejik araçlar olduğunu belirtti. Suriye, Kuzey Afrika ve Türki Cumhuriyetler gibi bölgelerde oluşturulacak üretim havzalarının, ekonomik markalar için çözümler sunacağına işaret eden Başkan Tekin, Türkiye’deki üretimin daha yüksek katma değerli segmentlere odaklanmasını sağlayabileceğini dile getirdi.
Başkan Tekin, “Bu yaklaşım, Türkiye’deki yatırımları ve makineleri atıl bırakmadan, küresel tedarik zinciri içinde daha dengeli ve rekabetçi bir yapı kurulmasına imkân tanır. Önemli olan, bu sürecin iyi planlanması ve Türkiye merkezli firmaların değer zincirindeki konumunu güçlendirecek şekilde yönetilmesidir.” diye konuştu.
Orta ve büyük ölçekli firmaların sektörün katma değer üretiminde belirleyici rol oynadığını ifade eden Tekin, bu firmaları kapsayacak yeni destek mekanizmalarının hayata geçirilmesinin önemine dikkat çekti.
“Bölgemizdeki ihracat artışında ürün kompozisyonu belirleyici rol oynuyor”
AHKİB’in kasım ayı ihracatını ürün grupları ve ülkelere göre değerlendiren Başkan Tekin, şunları söyledi: “Bölgemizdeki ihracat artışında ürün kompozisyonu belirleyici rol oynuyor. Kasım ayı ihracatımızda bayan dış giyim yüzde 37, bay dış giyim yüzde 29 pay alırken, pamuklu ev tekstili ürünleri yüzde 6 pay ile öne çıktı. Bayan dış giyimde 17,1 milyon dolar, bay dış giyimde 13,2 milyon dolar ve pamuklu ev tekstilinde 2,8 milyon dolar değere ulaştık. Bu tablo, Akdeniz Bölgesi’nin orta-üst segment ve esnek üretim kabiliyeti gerektiren ürün gruplarında rekabet gücünü artırdığını gösteriyor. Ürün bazlı bu yoğunlaşma, yüksek katma değerli üretime geçiş açısından önemli bir sinyal niteliği taşıyor.
Ülke bazlı ihracat verileri ise AHKİB’in pazar çeşitlendirme stratejisinin sonuç verdiğine işaret ediyor. Bölge ihracatımızda Hollanda yüzde 18, Kazakistan yüzde 15 ve Irak yüzde 15 pay ile ilk üç sırada yer aldı. Hollanda’ya 8,4 milyon dolar, Kazakistan’a 6,7 milyon dolar ve Irak’a 6,7 milyon dolar ihracat gerçekleştirdik. Bu dağılım, yalnızca Avrupa Birliği pazarlarına değil, Orta Asya ve Orta Doğu pazarlarına yönelik dengeli bir ihracat yapısının oluştuğunu gösteriyor. Bu çeşitliliği, küresel talep dalgalanmalarına karşı bölge ihracatçısının risklerini azaltan önemli bir unsur olarak değerlendiriyoruz. İhracat hacminde anlamlı artışlar yakaladığımız ülkelere göz gezdirdiğimizde Tacikistan, Kazakistan ve Irak dikkat çekiyor. Söz konusu dönemde Tacikistan’a yüzde 30 bin 429 artışla 1,3 milyon dolar ihracat gerçekleştirdik. Kazakistan’a yüzde 3 bin 922, Irak’a yüzde 997 oranında artışlar sağladık.”