Adem GÜNEŞ

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası'nın (MTSO) Haziran Ayı Göstergeler Raporu açıklandı.  Buna göre; 2021’in Ocak-Haziran döneminde Mersin'de  ihracat hacmi yüzde 30’luk artışla 1,9 milyar dolara; ithalat hacmi ise özellikle yılın ikinci çeyreğinin etkisiyle yüzde 21’lik artışla 1,7 milyar dolara yükseldi. Küresel talep artışı; dış ticaret hacmindeki gelişmelere yansıdığı görüldü. Yılın ilk yarısında hem ihracat hem de ithalat hacmindeki artışa imalat sanayi sektörü katkı sağladı. Avrupa ülkeleri ihracatta; Asya ülkeleri ise ithalattaki artışta öne çıkan ülke grupları oldu.  

İHRACAT YÜZDE 39 ARTTI

Mersin'in ihracat hacmi Haziran ayında yıllık yüzde 39’luk büyümeyle 334 milyon dolara; ithalat hacmi ise yüzde 51’lik hızlı artışla 342 milyon dolara yükseldi. Söz konusu artışta ihracat hacminde “gıda ürünlerinin imalatı”; ithalatta ise ”rane edilmiş petrol ürünleri” öne çıktı. Aylık bazda ise ihracat hacminde yüzde 25’lik; ithalat hacminde ise yüzde 18’lik artış kaydedildi.  2021’in ilk yarısında Mersin ili ihracat hacmi artışının ithalatın üzerinde gerçekleşmesiyle; dış ticaret fazlası yıllık bazda güçlü genişlemeyle 211 milyon dolara yükseldi.  Yılın ilk yarısında tarım sektörü ihracatında yüzde 4’lük artış; ithalat hacminde ise yüzde 1’lik sınırlı azalış kaydedildi. İmalat sanayi sektöründe ihracat artışı yüzde 48; ithalatta ise yüzde 30 seviyesinde oldu. “Rane edilmiş petrol ürünleri” hem ihracat hem de ithalat artışında etkili olurken; “gıda ürünlerinin imalatı” ihracatta; "kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı" ithalattaki artışa katkı sağlayan diğer alt sektör grupları oldu. Mersin'de imalat sanayi ürünleri ihracatı teknoloji skoru 2020’nin ilk yarısına göre 0,1 puanlık azalışla 1,49 seviyesinde gerçekleşti. Söz konusu gelişmede düşük teknoloji düzeyine sahip ürünlerin ihracat hacmi içerisindeki payındaki artış etkili oldu. İmalat sanayi ithalatı teknoloji skoru son üç yıldır yatay seyir izleyerek 1,59 düzeyinde gerçekleşti. Mersin, imalat sanayi ürünleri ithalatı teknoloji skorunda yatay seyre karşılık; ihracattaki azalış paralelinde ihracat ve ithalat teknoloji skoru arasındaki makas geçen yılın ilk yarısına göre arttı.

IRAK CAN DAMARIMIZ OLMAYA DEVAM EDİYOR

2021’in ilk yarısında Mersin ihracatı içerisinde yüzde 41’lik payı olan Asya ülkeleri yüzde 5’lik artışla yaklaşık 797 milyon dolara yükseldi. Yüzde 38’lik payla diğer önemli pazarımız olan Avrupa ülkeleri ihracatı yüzde 41’lik artışla 726 milyon dolara; Afrika ülkeleri ise yüzde 110’luk büyümeyle yaklaşık 329 milyon dolar olarak gerçekleşti. Başlıca tedarikçi ülke grubumuz olan Asya ülkeleri 2020’nin Ocak-Haziran dönemine göre yüzde 56’lık hızlı artışla yaklaşık 630 milyon dolara; Avrupa ülkeleri ise yüzde 17’lik artışla yaklaşık 562 milyon dolara yükseldi. Amerika ülkelerinden yapılan ithalat artışı ise yüzde 3 seviyesinde oldu.  Yılın altı aylık döneminde 176 ülkeye ihracat, 130 ülkeden ithalat gerçekleştirilen Mersin'de; ihracat yapılan ülke sayısı önceki yıla göre 11 adet; ithalat yapılan ülke sayısı ise 1 adet arttı. İhracatta ülke yoğunlaşmasında; toplam ihracat hacminin yüzde 37’sini oluşturan Irak, Rusya Federasyonu ve Mısır; ithalatta ise yüzde 28’lik payla Rusya Federasyonu, Çin ve A.B.D. ilk sırada yer aldı. 

SERBEST BÖLGEDE İSTİHDAM AZALDI

Mersin Serbest Bölgesi’nde yaratılan istihdam 2020’nin Haziran ayı sonuna göre yüzde 7’lik azalışla 9 bin 984 kişi; faaliyet gösteren rma sayısı ise yüzde 0,5'lik azalışla 411 seviyesinde gerçekleşti. Bölgedeki istihdam son üç aydır azalış eğiliminde. Firmaların faaliyet ruhsatları özellikle “üretim”; “işyeri kiralama" ve “depo işletmeciliği” faaliyet konularındaki azalışın etkisiyle 2020’nin Haziran ayı sonuna göre yüzde 3’lük azalışla 637’ye geriledi. Ocak-Haziran 2021’de bölgedeki yatırım harcamaları yaklaşık yarı yarıya artışla 19,4 milyon dolara yükseldi. Söz konusu gelişmede Türkiye’den Bölgeye yapılan “yatırım ve tesis” ve “sarf malzeme” ile yurtdışından Bölgeye yapılan “demirbaş” yatırımları etkili oldu. Bölgenin ticaret hacmi 2021’in Haziran ayında yıllık yüzde 5’lik; aylık bazda ise yüzde 2’lik artışla 215 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bölgenin ticaret hacmi 2020’nin ilk yarısına göre yüzde 35’lik büyümeyle yaklaşık 1,6 milyar dolara yükseldi. Söz konusu artışa geniş ekonomik topluluklara göre “ara malı” ithalat ve ihracatı; sektörlere göre “işlenmiş petrol ürünleri” ihracatı; “gıda sanayi ürünleri” ve “kimya sanayi mamulleri” ithalat ve ihracatı; “dokumaya elverişli işlem görmüş elyaar” ithalatı etkili oldu. Ülke gruplarına göre Türkiye ile Avrupa ülkelerine yapılan ithalat ve ihracat ile Afrika ülkeleri ihracatı ticaret hacmindeki gelişmelerde etkili oldu. 

LİMANDA YÜK TRAFİĞİ YÜZDE 5 ARTTI

Mersin ve Taşucu Liman Başkanlıkları bazında elleçlenen yük traği; 2020’nin ilk yarısına göre yüzde 5'lik artışla 21,9 milyon tona yükseldi. Söz konusu gelişmede özellikle yılın ikinci çeyreğinde hızlı artış eğiliminde olan ihraç yükleri belirleyici olurken; transit yükler de yılın ilk yarısındaki artışa katkı sağladı. Liman Başkanlıkları kapsamında elleçlenen toplam yük traği Haziran 2021’de aylık yüzde 4’lük daralmayla geçen aya göre azalış hızını keserken; yıllık bazda ise yüzde 8’lik artışla 3,6 milyon ton seviyesinde gerçekleşti. Liman Başkanlıkları bazında ihraç edilen yük traği 2020’nin Ocak-Haziran dönemine göre yüzde 14’lük artışla yaklaşık 11 milyon tona ulaşmasında; "tarım ürünleri ve canlı hayvanlar" ile “makineler, taşıma teçhizatı, aksam ve çeşitli parçaları ile konteynerler” yük grupları etkili olmuştur. İthalat yükleri ise "tarım ürünleri ve canlı hayvanlar"; "katı mineral yakıtlar" ile “petrol ürünleri” yük gruplarındaki daralmanın etkisiyle geçen yılın altı aylık dönemine göre yüzde 5’lik azalışla 9,6 milyon tona geriledi. 2021’in Ocak-Haziran döneminde dâhili taşımacılık yükleri “petrol ürünleri”nin etkisiyle yüzde 15’lik azalışla 857 bin ton seviyesinde gerçekleşti. Transit yüklerin geçen yılın ilk yarısına kıyasla yüzde 131’lik artışla 561 bin tona yükselmesinde; “makineler, taşıma teçhizatı, aksam ve çeşitli parçaları ile konteynerler” yük grubu belirleyici oldu. 2021’in ilk yarısında Mersin Liman Başkanlığı bazında elleçlenen konteyner miktarının yüzde 16’lık artışla 1 milyon 55 bin 18 TEU olarak gerçekleşmesinde; hem yükleme hem de boşaltma traği etkili oldu. Aynı dönemde Mersin Limanı elleçlenen konteyner miktarına göre Türkiye’deki konteyner limanları içerisinde 2. sırada yer aldı. Mersin ve Taşucu liman tesislerine operasyon için uğrayan gemi sayısı geçen yıla göre yüzde 7 artarak 2 bin 3 adet olarak gerçekleşti. Uluslararası taşıma hatlarına göre Mersin ilinde Ro-Ro gemileriyle tır-treyler-vagon taşımaları 2020’nin ilk yarısına göre yüzde 45'lik artışla 58 bin 152'ye yükselmiş; yurtdışı bağlantılı otomobil-araç elleçlemesi ise yüzde 4'lük azalışla 9 bin 870'e geriledi.