Necdet TAŞ

Mersin’de sağlık çalışanları, ‘Eziyet Yönetmeliği’ diye adlandırdıkları yönetmeliğin geri çekilmesi için Mersin İl Sağlık Müdürlüğü önünde basın açıklaması gerçekleştirdi. Basın açıklamasına; Mersin Tabip Odası, Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası (AHESEN), Birinci Basamak Sağlık Çalışanları Birlik ve Dayanışma Sendikası (BDS),Genel Sağlık ve Sosyal Hizmet Kolu Kamu Çalışanları Sendikası (Genel Sağlık-İş), Hekim Birliği, Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası (Hekim-Birliği), Mersin Aile Hekimleri Derneği (MAHDER), Mersin Aile Sağlığı Çalışanları Derneği (MASÇAD) ve Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) üyeleri katıldı.

“BU YÖNETMELİĞİ GERİ ÇEKİN!”

Burada sağlık çalışanları adına bir açıklama yapan Mersin Tabip Odası Başkanı İzzet Çalış, “Sağlık Bakanlığı’na Sesleniyoruz: halka ve sağlık çalışanlarına eziyet olan bu yönetmeliği geri çekin. Bizler, her kademede çalışan her meslekten hekim, diş hekimi, ebe, hemşire ve tüm sağlık emekçileri, sağlık sisteminde yaşanan çöküşü protesto etmek, sesimizi hep birlikte yükseltmek, taleplerimizi haykırmak adına bugün bir kez daha bir araya gelmiş sağlık emekçileriyiz. Her gün yüz binlerce kişiyi sağlığına kavuşturmak, hastalanmalarını önlemek için çalışırken; şiddet, mobbing, performans dayatması, güvencesiz gelir, liyakatsiz yöneticiler, sağlıkta çeteleşme gibi saymakla bitmeyecek sorunlar içerisinde hizmet üretmeye çalışıyoruz. Tüm bu sorunların çözümü için görev alması gereken kamu otoritesini ise yanımızda değil her seferinde karşımızda buluyoruz. Şimdi adım adım gidersek: Sağlık Bakanlığı 7 ay önce tüm itirazlarımıza rağmen “Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliğinde” değişiklik yaparak birinci basamak sağlık hizmetlerinin tedavi edici yönünü güçlendiren, Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) çalışanlarının temel haklarında kayıplara neden olan, toplumun sağlık ihtiyaçlarını hiçe sayan düzenlemelere gitti. Sağlık çalışanlarının ‘Eziyet Yönetmeliği’ diye adlandırdığı bu düzenleme karşısında birinci basmak sağlık hizmet alanında örgütlü yapılar, yönetmeliğin iptali talebiyle aylarca süren basın açıklamaları, mitingler, iş bırakma eylemleri gibi demokratik tepkilerini dile getirmiş yönetmeliğin iptali için yargıya başvurmuştu” ifadelerini kullandı.

“ASM’ DE ÇALIŞAN SAĞLIK EMEKÇİLERİ MÜCADELEDEN VAZGEÇMİYOR!”

ASM’de çalışan sağlık çalışanlarının mücadeleden vazgeçmediğini kaydeden Çalış, “Bütçe açıklarınızı asm’ de çalışan sağlık emekçilerinin ücretlerinden kesilen sözde cezalarla kapatamazsınız. Mayıs ayından itibaren ASM’lerde görev yapan sağlık emekçilerinin maaşlarında hukuksuz, keyfi ve insafsız kesintiler yapılmaya başlandı. Halk sağlığını korumakla görevli bu emekçiler, “Eziyet Yönetmeliği” olarak tanımladıkları yeni düzenleme ile cezalandırılmak isteniyor. Sağlık Bakanlığı, birinci basamak sağlık hizmetlerinin temelde koruyucu kısmına zarar veren sülük gibi bilimsel değeri tartışmalı tedavileri uygulatıp, bu tedaviler ile bir kısım raporları ücretli hale getirdi. Sağlık Bakanlığı 2024 Kasım ayında yayınladığı ‘Eziyet yönetmeliğini’ savunmak için yeni ASM’ler açacağız, birinci basamakta daha çok ebe, hekim ve hemşire çalışacak, Aile Hekimleri hastalarına daha çok vakit ayıracak, birinci basamak çalışanları daha çok gelire sahip olacak diye algı çalışmaları yaptı. Ne ortada yeni ASM var, ne sağlığı korunan hastalarımız, ne de bu ekonomik krizde artan bir gelir, ne de daha fazla sağlık emekçisi birinci basamakta çalışıyor. Altı ay önce biz sağlık çalışanları olarak ne dediysek gerçekleşti. Bakan ve bürokratları ne söylediyse yalan oldu. Şimdi de son altı ayda gelmeyen hasta için ücret kesintisi yapılıyor. Daha üç gün önce doğmuş bebek son altı ayda ASM’ye gelmedi diye ücret kesintisi yapılıyor. Bakan ve bürokratları bilmez ama biz sağlık çalışanları o bebeği annesinin karnında görüyor, onun bu hayata sağlıkla başlayıp, sağlıkla devam etmesi için uğraşıyoruz. O bebek de, annesi de hasta olmasın diye aşılarını yapmaya çalışıyoruz. Siz bir aşı getiremiyor, aşı tereddüdünü önleyemiyor, doğru düzgün bir ASM binası yapmazken, biz yurttaşlarımızın sağlığı için mücadele etmeye devam ediyoruz” diye konuştu.

“SAĞLIK YÖNETİMİ ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞTIR”

Yeni doğan ölümlerinden, stent pazarlıklarından, parası olmadığı için ilaca ulaşamayan insanların hastalanıp ölmesinden kaygı duymayan, yüksek kazanç için insan sağlığını hiçe saymaya yarayan performans sistemini birinci basamağa yerleştirmek isteyen yönetim anlayışının iflas ettiğini ifade eden Çalış, “Masa başında hazırlanan, çözümden çok soruna neden olan programlarla, hastalarımızın kayıtları aile hekimlerinden siliniyor. Bakanlıktan gelen liste üzerinden, hastanın aile hekimine düzenli gelmesine veya mesafeye bakılmadan ve kişilerin onayı alınmadan yüzlerce kişinin aile hekimleri değiştirildi. Yabancı uyruklu kişi kaydı fazla olan aile hekimliklerinde de düşük nüfuslu olup olmamaya bile bakılmadan tüm yabancı uyruklu nüfus kayıtları bir kez daha silindi. Bazı aile hekimlerinin kayıtlı nüfusu nerede ise fesih sınırı altına (1000 kişinin altına) indirildi. Hastayı ve hastalıkları sadece bir veri olarak görüp, ikinci basmağa artan sevklerin, çok hasta bakmanın ve çok tıbbi girişimde bulunmanın iyi olduğunu düşünen, Türkiye’de bir kişinin yılda 12 defa doktora başvurmasıyla övünen sağlık yönetimi ömrünü tamamlamıştır. Sağlık Bakanlığına soruyoruz? Eziyet yönetmeliğinin yedinci ayındayız. Bu yedi ayda hangi kronik hastalık daha iyi yönetildi? Hangi kanser daha erken yakalandı? Hastalarımız tedaviye erişebiliyor mu? Mamografi için aylar sonraya randevu veriliyor. Bu sürede bir kısalma var mı? Aşı olmayan milyonlar aşıya erişebiliyor mu? Şimdi de yoksulluk sınırı altına mahkûm ettiğiniz ebe, hekim ve hemşirelerden yüzde 10’lara varan kesintiler yaptınız. Yedi ay önce ücretleriniz artacak diyordunuz, geçen seneden düşük bir maaşla yarattığınız ekonomik kriz içinde dayanmaya çalışıyoruz.

“BU HUKUKSUZLUĞU KABUL ETMİYORUZ!”

Emeği cezalandıran, hekimlik, ebelik, hemşirelik ve bir bütün sağlık emeğinin/emekçisinin onurunu zedeleyen bu uygulamalara son verilmesi gerektiğini vurgulayan Çalış, “Bu hukuksuzluğu kabul etmiyoruz. Halkın sağlığını koruyan, geliştiren, Aile Sağlığı Merkezlerinde görev yapan sağlık emekçilerinin güvende olacağı, istekle çalışacağı, ülkemizin ihtiyacı olan “Koruyucu Sağlık Hizmetlerinin” öncelendiği başka bir sağlık sistemini hep birlikte inşa edeceğiz. Yeni bir sağlık sistemi inşa edilene kadar acil taleplerimiz şunlardır;  Bakanlık, ASM binaları yapmalı ve donanımını sağlamalıdır. Halkımıza etkili bir sağlık hizmeti sunabilmemiz için yeterli zaman ve olanak sağlanmalıdır. Bunun için maddi kayıp yaşatmadan birim başına en çok 2.000 nüfus olmalıdır. Yeterli hemşire, ebe, sağlık çalışanı görevlendirilmeli, aşılama ve diğer koruyucu hekimlik uygulamaları desteklenmeli, geliştirilmelidir. ASM’de görev yapan sağlık emekçilerine emekliliğe yansıyacak tek kalemden oluşan, yoksulluk sınırının en az iki katının giydirilerek, izin kullanıldığımızda, hastalandığımızda, çocuğumuz olduğunda veya ailemizden biri öldüğünde kesilmeyecek maaş ödenmelidir. Gelir vergisi yüzde 10’a sabitlenmelidir. Ceza yönetmeliği kapsamında yapılan tüm ücret kesintileri yasal faizi ile geri ödenmelidir.   Taleplerimizin karşılanabilir olduğunu ve randevu bulunamamasından şiddete kadar sağlık sistemindeki pek çok sorunun da çözülebilir olduğunu biliyoruz. Sağlık Bakanlığına çağrımız; ASM’lerde görev yapan sağlık emekçilerine maddi kayıplar ve iş güvencesizliği getiren, halkın sağlığına katkısı olmayan yönetmelik değişiklikleri yapmaktan vazgeçmesi ve taleplerimizi hayata geçirmesidir. Taleplerimizin karşılanmasının sadece bizlerin çalışma ve yaşama koşullarımızı iyileştirmekle kalmayacak, tüm toplumun nitelikli ve erişilebilir bir sağlık hizmetine kavuşmasına neden olacaktır. Tüm sağlık emekçilerini ve tüm toplumu bizlere katılmaya, sesimize ses vermeye davet ediyoruz. Unutmayın: Sağlık bir haktır, pazarlık konusu yapılamaz. Emeğimiz onurumuzdur, gasp edilmesine izin vermeyeceğiz” dedi.