Necdet TAŞ

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Ekonomi Sohbetleri'nin konuğu Ekonomist Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu oldu. Gündeme ilişkin değerlendirmeler yapan Uzunoğlu iş dünyasına şu tavsiyelerde bulundu. Türk ve dünya ekonomisinin zor bir dönemeçten geçtiğinin altını çizen Uzunoğlu, “Gerçekten de yurtdışına baktığımızda birçok gelişmenin ekonomiler açısında son derece tedirgin edici ve piyasalarda çok ciddi dalgalanmalar yaratabilecek boyutlarda olabileceğini hissedebiliyoruz. Bunu neden söylüyorum? Çünkü altın fiyatları bizim için çok ciddi bir gösterge. Amerikan dolarına güven kalmadığı zaman sakin liman güvenilir liman olarak altın tercih ediliyor. Dolayısıyla şu anda Amerikan dolarının Euro'ya karşı güçsüz olması ki paritede biliyorsunuz 1.13'lerde şu anda” dedi.

“AVRUPA’NIN KÖTÜ OLMASINI İSTEMEYİZ”

Amerika'nın kredi notunun düşürülmesinin ve diğer taraftan Amerika'da vergi indirimine ilişkin bir takım tartışmaların sürmesinin ve bunların 4 trilyon dolar gibi bir maliyete yol açacağına ilişkin beklentilere dikkat çeken Uzunoğlu, “Çin ile Amerika arasında 90 gün lüks sonunda ticaret anlaşmalarının nereye evrileceğinin bilinememesi gibi belirsizlikler ciddi anlamda altını destekliyor ve piyasalarda tedirginlik yaratmaya devam ediyor. Tabi ki Avrupa'da da aslında sinyaller çok karışık geliyor. Bir taraftan hala enflasyon beklentileri devam ederken çünkü Rusya-Ukrayna savaşı devam ediyor ve biteceğine ilişkin bir beklenti de yok ki Avrupa destekliyor biliyorsunuz Ukrayna'yı bu savaşı sürdürmesi için. Ve Putin'in en azından belli bir noktada gelip anlaşma yapması için. Ama şimdilik iki taraf arasında da öyle ciddi bir görüşmenin olmadığını görebiliyoruz. Şimdi bu çerçevede Avrupa ekonomisinde bir tedirginlik var. Savunma harcamalarını artıracaklar. Bu bütçe açıklarının artması anlamına gelecek. Bu da kamu borçlarının yükselmesi anlamına gelecek. Ama bir taraftan da güzel bir haber. Savunma harcamalarının artması ekonomilerde bir toparlanmaya yol açabilir. Şimdi bunlar genel gelişmeler. Avrupa bizim pazarımız. Orada işlerin kötüye gitmesini hiç istemeyiz. Dolayısıyla Avrupa'da şu anda sadece biz değil Çinliler de çok ciddi anlamda mal satmak için uğraşıyorlar. Çünkü Çin yeni pazar arayışında çok düşük fiyatlarla piyasalara girmeye çalışıyor” şeklinde konuştu.

“NAKDİNİZİ DOĞRU DÜZGÜN YÖNETİN”

Türkiye ekonomisini de değerlendiren Prof. Dr. Uzunoğlu, “Türkiye’ye geldiğimizde ise, görüyorsunuz ortam biraz karışık. Bir sıkılaştırma var. Sıkılaştırılmış para politikası hemen hemen her yerde hissediliyor. Kredi bulma konusunda sıkıntılar devam ediyor. Kredi sınırı var biliyorsunuz. Faizler yüksek. Burada bir indirim en azından bir ay için bir indirim gibi bir konu gündemde olmayabilir. Çünkü hala politik riskin devam ettiği bir ortamdayız. Şimdi böyle bir ortamda özellikle işletmelerin belli sıkıntıları ön plana çıkmaya başladı. Reel olarak yani enflasyondan arındırdığınızda işletmelerin cirolarında düşüşler var. İşletmeler en azından üretimlerini sürdürebilmek için daha fazla borçlanma yapmak zorunda kalıyorlar. Yani sermaye ihtiyacı artıyor. Öz kaynakları enflasyon değeri yiyen işletmeler daha fazla borçlanmak zorunda kalıyor. Ama borçlanmanın maliyetini biliyorsunuz oldukça ağır. Şuan Kobiler taban olarak yüzde 60’ların üzerinde maliyetle bir para kullanma ya da para bulmaya çalışıyorlar. O da tabi ki bulabilirse… Bu işletmeler açısında özelikle faaliyet gelirlerinin üzerinde bir finansman geliri ortaya çıkmasına neden oluyor. Bu da ekonomi açısında sorun. İşte batan krediler konuşuluyor. Bazı işletmeler işçi çıkarmaya başladı. Bütün bunlara baktığımız da özellikle reel kesim açısında işlerin yavaşladığını görüyoruz. Vadelerin piyasada uzadığını görüyoruz. Kredi kartlarında ödeme gecikmelerinin arttığını, takipteki kredilerin arttığını görüyoruz. Dolayısıyla bu dönem nakdin çok kral olduğu ve çok iyi yönetilmesi gerektiği bir dönemden geçiyoruz. Aman tüm işletmelerimiz mümkün olduğunca likidite riski almadan, vade uyumunu bozmadan bu dönemi ayakta geçirmeye çalışsınlar. Çünkü nakit yönetimi yapmayan işletme eninde sonunda ciddi ekonomik sıkıntılarla karşı karşıya kalabilir. Siz siz olun nakdinizi doğru düzgün yönetin” ifadelerini kullandı.