Necdet TAŞ
Mersin Büyükşehir Belediye Meclisi’nin Mayıs ayı ikinci birleşimi, Belediye Başkanvekili Ali Uyan başkanlığında gerçekleşti. Toplantıya, riskli yapıların tespiti ve kentsel dönüşümü teşvik amacıyla çıkarılan yeni yönetmelik damgasını vurdu. CHP’li Meclis Üyesi Hıdır Berk ile İmar ve Bayındırlık Komisyonu Başkanı Uğur İnce arasında yönetmeliğin kapsamına ilişkin dikkat çeken bir tartışma yaşandı.
BERK; “RİSKLİ BİNA RAPORU ÇALIŞMASI EKSİK”
Konuyla ilgili söz alan CHP’li Mersin Büyükşehir Belediye Meclis Üyesi Hıdır Berk, “Deprem sonrası bir yönetmelik çıkardık. Yani bir şeyler yapmak gerekirdi. Belediyemizle, Büyükşehir'de, ilçe belediyeleriyle görüşerek bir çalışma yaptılar ve bir yönetmelik çıkardılar. Aslında bu yönetmelik, önce bu yönetmelik ne olduğuna bakalım ve temel amacına bakalım. Bu yönetmeliğin temel amacı şuydu; Riskli yapıları tespit etmek. Riskli yapıları tespit edip buna göre de bir yol izlemekti. Peki amaç neydi? Amaç aslında insan. Çünkü o riskli yapılarda insanlarımız yaşıyor. Ve ikinci temel amacı ise kentin silüeti ve görüntüsü. Şimdi yapılan çalışma çok iyiydi, çok kıymetliydi. Çünkü Bu günümüzde çarpık kentleşmeyi bir kurum tek başına dönüştüremez. Yani kentsel dönüşüm dedik, özel proje alanı dedik. Bu şekilde bir yol alınamadı. Bu yapılan çalışmayla bir nevi dönüşümün kendi içerisinde olması ve insanları buna teşvik etmek içindi. Peki bu şey neydi? Bu yapılan çalışma İlçeler, bulundukları ilçelerde bölgelerini, binalarını riskli yapılarını tespit edecekler. Yani bu yapı, bu mahaller risklidir diye bir tanı koyacağız. Tanı konduktan sonra vatandaşa biz diyeceğiz ki; “Burası riskli bir alana giriyor. Dolayısıyla burayı sen yan dönüştürmek istersen, senin mevcut emsali neyse, inşaat alanı neyse de, bunun üzerinden de biz yüzde 25 teşvik veriyoruz.” Aslında iyi bir şeydi. Bu da vatandaşı da belki de tarifin eden bir şeydir ve bu dönüşümü de sağlayacak olan bir şeydir. Ama şöyle bir şey yapıldı; Biz bu düzenlemeyi yaptığımızda, dedi ki oy birliğiyle geçtik ama eksik geçti. Onun için konuşulmasında ihtiyaç var. Şöyle bir şart koşuldu. Bu yapıların ruhsatlı olma zorunluluğu getirildi. Şimdi bütün meclisi ve sizlerin de takdirine sunuyorum. Bir yapı riskli tanımı konulduktan sonra ruhsat olmasının bir anlamı yok ki. Eğer temel amacımız bu kentin içinde yaşayan insanlar ise ve bu kentin görüntüsü ise yani bu insanlar da bizim insanlarımız kaldı ki bu kaçak dediğimiz ruhsatı olmayan yapıları dediğimizde bu vesileyle ruhsat altına almak onları da teşkil etmek de temel görevimizdir. Dolayısıyla bu yapılan çalışmanın eksik olduğunu aslında doğru bir şey ama eksik yapıldığını bu konunun tekrar gündeme getirilmesi, en azından ilçelerde de böyle bir düzenleme bu şartın konuşulması gerektiğini düşünüyorum.
İNCE; “RİSKLİ YAPILARIN YÖNETMELİĞİ DE İLGİLİ BAKANLIKTADIR”
Konuyla ilgili Berk’e cevap veren Mersin Büyükşehir Belediyesi İmar ve Bayındırlık Komisyonu Başkanı Uğur İnce, “Aslında bugün konuşmayacaktım ama Hıdır Bey biraz yanlış konulardan bahsetti. Bir, Mersin Büyükşehir Belediyesi olarak şu an plana çıkan bir yerde biz herhangi bir bölgede yüzde yirmi beş gibi bir yoğunluk artışı yapmadık. İkincisi, dört merkez ilçede onaylanan bu plan notunun içeriği şu. Bu, riskli olarak Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından riskli raporu almış ve mevcut durumda daha önceden alınmış ruhsatlarına göre yönetmeli kaybı olan yapıları şu anki mevcut ruhsatlı alanlarını geçmeme kaydıyla bir çalışma yaptık. Bunda da Çevre Şehircilik Bakanlığı'nın ve Kentsel Dönüşüm Başkanlığı'nın öngördüğü bu dönüşümler yapılırken de yakın çevresinde, otopark, teknik altyapı alanları gibi ihtiyaçların da bir bütünde dönüştürülmesi hakkında bir plan notu yazıldı. Bugün kentte herkesten duyuyoruz. Biz burada bir yoğunluk artışı yapmadık. Sadece bölgelerde kaynaklanan, daha önce adam 1980 yılında gitmiş bir ruhsat almış. O ruhsat da 1980 yılı yönetmeliğine göre almış. 2025 yılına geldiğimizde yönetmelik kaynaklandı. Kayıtları var. Bunu zaten bakanlık riskli yapı çatısı altında tamamlıyor. Biz onu Türkiye'de ilk belediye olarak imar planlarına plan notu olarak işledik. Alt ölçek planlarını da ilçe belediyelerle kararlaştıracağız. İkincisi, riskli yapıların tamamen sorumluluğu, yani bu uygulamayı kabul edecek, bu uygulamayı ruhsatlandıracak bilim ilçe belediyeleridir. İlçe belediyeleri de Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın, bundan gelen riskli yapı raporlarına göre bu uygulamaya sokulacak. Şu anda riskli yapıların yönetmeliği de ilgili bakanlıktadır. Biz bugün bir bakanlığın bir yapıyı riskli olarak görmesinde bizim için bir sakınca yok. Ama bakanlık ruhsatsız bir yapıyı zaten otomatik olarak hiçbir şekilde dikkate almadığı için herhangi bir düzenleme yapılması da tarafımızca, idaremizce söz konusu değildir” ifadelerini kullandı.
BERK; “AÇIKLIK GETİRMEK LAZIM”
İnce’nin konuşmasının ardından tekrar söz alan Berk, “Şimdi şöyle bir durum var. Yani biz Uğur Bey'le farklı düşünmüyoruz. Sadece eksik bir bilgi veya yanlış bir anlatım var. Uğur Bey dedi ki, Kadir Bey eksik anlattı ya da yanlış anlattı. Hani ben öyle kibarcasını söylüyorum. Öyle söylemedi de. Şimdi şöyle bir durum var. Ben emsal artışı var demedim. Bir düzenleme yaptık ve oy birliğiyle geçti. Biz de destekledik dedik. Sadece bu düzenlemenin eksik olduğunu söyledim. Bu plan notu ya da bu düzenleme şuna ilişkin. Yani evet ben o prosedürlere falan girmedim. Çevre ve şehircilikten, bakanlıktan, ilçe belediyeleriyle bir uzlaşım sağlanacak. Ama temel amaç şu. Yerindeki dönüşümü sağlamak ve bu dönüşümü sağlamak için de plan notunda geliştirdiğimiz şey şudur. Mevcut durumun üstüne vatandaşı teşvik etmek için belli bir artış sağlıyoruz. Bu plan hükümleri onaylandıktan sonra ve bu riskli yapılar ilçelerle ilgili belediyeler hükümlüdür bununla ilgili. Onlar tespit edecek. Değinmeye çalıştığım şey şu. Bu iyi bir şey. Yani kötü bir şey değil. Biz de oy birliğiyle çıkardık. Ama dedik bu yapıların daha sonra bunların dönüşümü için daha önce ruhsatı olmayan yapıların da bu düzenlemeden faydalanmış olması gerektiğini düşünüyorum. Temel sebebi de şu. İnsanlar da bizim insanlarımız. Onlar da bu haktan yararlansın. İkincisi yani ruhsat olma şartını taşısın diyoruz ya. Yani eğer bir yapı riskli tanımını koruyorsak onun ruhsatlı olmasına artık bir anlamı da yok zaten. Bunları açıklık getirmek istedim” dedi.