İklim değişikliği sürecinde tarım topraklarında azot ve fosfor gibi bitkiler için hayati öneme sahip besin maddelerinin taşınma biçimlerini incelemeyi hedefleyen çalışmada, toprağa eklenen özel destekleyici materyallerle bu besin maddelerinin kaybının azaltılması ve bitkiler tarafından daha verimli kullanılması amaçlanıyor. Böylece su kaynaklarının korunması ve tarımsal verimliliğin çevreye zarar vermeden artırılmasına yönelik sürdürülebilir çözümler geliştirilecek. Araştırma, hem laboratuvar deneyleri hem de HYDRUS adlı gelişmiş modelleme yazılımı ile yürütülüyor. Proje ile ilgili bilgiler veren Dr. Öğr. Üyesi Olcay Gülçiçek Uysal, “Projemiz, iklim değişikliğinin tarım ve su kaynakları üzerindeki baskılarını azaltmaya yönelik yenilikçi bir yaklaşım sunuyor. Azot ve fosforun yeraltı ve yüzey sularına taşınmasını en aza indirerek hem su kaynaklarımızın kalitesini korumayı hem de bu besin maddelerinin bitkiler tarafından daha uzun süre kullanılabilir formda tutulmasını hedefliyoruz. Biyokömür, vermikompost ve kalsiyum aljinat gibi doğal ve sürdürülebilir toprak destekleyici materyaller kullanılarak yapılacak deneyler ve HYDRUS yazılımıyla gerçekleştirilecek ileri taşınım modellemeleri hem yeraltı sularının korunması hem de aşırı gübre kullanımının önüne geçilmesi açısından kritik veriler üretecek. HYDRUS modeli ile yapacağımız reaktif taşınım simülasyonları, iklim değişikliği koşullarında toprak-besin-su etkileşimlerini bilimsel olarak ortaya koyacaktır. Bu veriler, sürdürülebilir tarım politikaları, su yönetimi ve çevresel planlama açısından karar vericilere yol gösterecek.” dedi.

“İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE KARŞI TOPRAĞI GÜÇLENDİRİYOR, SU KAYNAKLARINI KORUYORUZ”

Projenin yalnızca bilimsel yayınlarla değil; iklim değişikliğine uyum, çevre koruma ve gıda güvenliği alanlarında da kalıcı etki yaratmayı hedeflediğini ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Gülçiçek Uysal, “Proje çıktıları, Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Nitrat Direktifi kapsamında, yeraltı sularına besin yüklerini en aza indirmeye yönelik bilgi temelli eylem planlarının geliştirilmesine katkı sağlayacak. Bu yönüyle çalışma, yalnızca bugünü değil, gelecekteki tarım ve su yönetimi politikalarını da şekillendirecek bilimsel bir rehber niteliği taşıyor. Bugün yaptığımız deneyler, yarının su güvenliği senaryolarını yazacak. Simülasyonlarımız sayesinde hangi toprak tipinde, hangi iklim koşullarında, hangi yıllarda kirlilik riski artacak, bunu önceden görebileceğiz. Kirlenmiş bir içme suyu kaynağı, sadece bilimsel bir başarısızlık değil; gelecek nesillere tutulmamış bir söz demektir. Bu proje ile hem tarımsal üretimde atıkları değerlendirerek toprağı güçlendiriyoruz hem de yeraltı sularımızı iklim değişikliğinin en sert etkilerine karşı koruyoruz İklim değişikliğine uyum sürecinde; yalnızca tarıma değil, aynı zamanda çevrenin korunmasına, su kaynaklarının sürdürülebilirliğine ve değişen iklim koşullarına karşı toplumun dirençli hale gelmesine somut katkılar sağlayacak bir çalışma yürütüyoruz. Biz bu hedefe, büyük bir motivasyon ve heyecanla ilerliyoruz.” ifadelerini kullandı. Dr. Öğr. Üyesi Gülçiçek Uysal sözlerini, projeyi destekleyen TÜBİTAK’a, Üniversitemiz Rektörü Prof. Dr. Erol Yaşar’a, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’ne, Ege Üniversitesi’ne ve tüm ekip arkadaşlarına teşekkürlerini sunarak tamamladı. Proje ekibinde MEÜ öğretim üyeleri Prof. Dr. Nadir Dizge, Doç. Dr. Mutlu Yalvaç, Doç. Dr. Aydeniz Demir, Dr. Öğr. Üyesi Hüdaverdi Arslan, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nden Prof. Dr. Çetin Kantar, Ege Üniversitesi’nden Prof. Dr. Güven Özdemir ile birer doktora ve yüksek lisans bursiyeri yer alıyor.  Proje sürecinde; toprak örneklerinin alınması, destekleyici materyallerin hazırlanması ve bakteri ile zenginleştirilmesi, kolon deneyleri ve son olarak HYDRUS modeli ile simülasyon çalışmalarının yapılması planlanıyor.