Neşet TORUN

Bir Köy Enstitüsü Öğretmeni olan ve Ramazan Koç'un kızı olan Fotoğraf Sanatçısı Nezaket Koç, 25 yıllık fotoğraf merakını ‘Güneş Baskı Fotoğraf Sergisi’ ile sergiye dönüştürdü. Köy enstitüsü yıllarındaki fotoğrafları ‘Köyden Doğan Güneş’ teması ile Güneş Baskısı tekniği ve farklı bir bakış açısıyla hazırlayan Koç’un fotoğraf sergisi İçel Sanat Kulübünde 17-20 Nisan 2024 tarihleri arasında sanatseverlerin ziyaretine açıldı. Sanatseverlerin oldukça yoğun ilgi gösterdiği serginin açılışında konuşan sanatçı Nezaket Koç “Bu güneş baskı tekniğinin derslerini veriyordum. Köy enstitüsü ışığının tekrar yanmasını istediğimiz için ülkemiz için bu kadar önemli bir kurumun çabuk kapatılması hepimizin içinde bir yaraydı. Bu nedenle hem Düziçi Köy Enstitüsü fotoğraflarını düzenledim. Arşivlerden çıkardım. Hem de babamın hem Köy Enstitüsündeki öğrencilik yılları ve öğretmenlik yıllarındaki fotoğrafları albümlerden çıkararak tekrar güneş baskı tekniği ile basarak böyle bir sergi ve kitap haline dönüştürmek istedim. Amacımız köyün ışığının tekrar yanması” dedi.

“KÖY ENSTİTÜLERİNİN KAPANMASI İÇİMDE BİR YARA”

Köy Enstitülerinin eğitim için çok değerli ve önemli olduğunun altını çizen Nezaket Koç “Bir eğitim devrimi olarak açılan köy enstitülülerinin bu kadar başarılı olmasına rağmen bu kadar kısa bir sürede kapatılması benim içimde de bir yara durumundaydı. Bu yüzden köy enstitülerinin yeniden ele alınması yeniden konuşulması amacıyla küçükte olsa bir katkım olsun amacıyla bu çalışmaya başladım. Bu çalışmada babamın ve annemin çok değer verdiği öğrencilik ve öğretmenlik yıllarındaki fotoğrafları sergiye sundum.” dedi. Babasının eğitim yıllarında doğan ve Düziçi Köy Enstitüsünü de sergisine dâhil eden Nezaket Koç Düziçi için fotoğrafları anlatan bir bölüm ayırmak istediğini söyledi. Sözlerine devam eden Koç “Bu yüzden İsmet İnönü’nün Düziçi’ne gelişi ile başlayan bir seçki hazırladım. Bu seçki de hem oradaki inşaat aşamalarını ve çalışmaları hem de öğrencilerin derslerini örneğin ziraat dersleri, tarlada çalışan, çatı üretimi yapan, aynı zamanda sanata önem verdiği için müzik grubunu ele aldım. Dikiş atölyesini koydum sonuçta koskaca bir Enstitünün aksesuarlarındaki giyimleri hazırlıyorlardı bunları tercih ettim. Bunları yaparken bir teknik koymak istedim, ona irade vermek istedim” ifadelerini kullandı.

“KÖY ENSTİTÜSÜ İDEOLOJİSİ HALA YAŞIYOR”

Sergisinde kullandığı Güneş Baskı tekniği hakkında bilgi veren Nezaket Koç “Güneş baskı tekniği en eski fotoğraf tekniklerinden birisidir. Fotoğrafları dijital ortamda tarıyoruz. Daha sonra asetat filminden negatif olarak aktarıyoruz. Kendi hazırladığımız kimyasallarla kâğıtlara yansıtıp güneşte ultraviyolenin bulunduğu bir ortamda 50 dakikada pozluyoruz ve yıkayıp hipo ile sabitleştirip bu resimlerle görüntülü fotoğraflara ulaşıyoruz. Sergi fikri için babamın fotoğraflarından ilham aldım. Kendi yaptığı Güneş Baskıya çok uyacağını ve bunun bir albüm, kitap, bir sergi haline getirmek fikri bana ait zaten. Hiçbir zaman amacına ulaşmayacağını düşünmedim. Çünkü başka sergiler de açtım. Bunun bir ideolojik yanı da olduğu için daha fazla amacına ulaşacağından çok emindim. Bu sergiyle hedeflerine ulaştığını ifade eden Nezaket Koç “Sergilerimi Ankara'da açtım, hem de burada açtım. Köy Enstitüsünü fotoğraflarla anlatmak istedim. Farklı bir yöntemlerde konuşmalarla ve kitaplarla çok yazıldı. Ama ben fotoğraflarla anlatmak istediğim ve amacıma ulaştığımı zannediyorum. Köy Enstitüsü ideolojisi hala yaşıyor bir gün mutlaka bu ışık ülkemizde tekrar yanacak” dedi.