Çevre Mühendisleri Odası Mersin Şube Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Can, yazılı bir açıklama yaparak, 2019 Yılı Mersin Hava Kirliliği raporunu değerlendirdi. Mersin’de PM2.5 Sınır Değerinin Ölçülmediğinin altını çizen Can, “Hava kirliliğine açısından, çapı 2,5 mikrona eşit ya da daha küçük olan maddelere Partikül Madde 2,5 (PM2,5) denilmektedir. PM2.5, ağırlıklı olarak fosil yakıtların kullanımı sonucu açığa çıkmakta ve canlılarda çok ciddi kalp, damar, solunum, dolaşım sistemi problemlerine neden olmakta ve maruz kalındığı seviyeye bağlı olarak da ölümlere yol açabilmektedir. Bu açıdan bakıldığında PM2,5 derişim analizinin yapılması gerekmektedir. Ancak, Mersin ilimizde PM2,5 limit değer ölçümü yapacak istasyon yer almamaktadır. Bu durum kentimiz için çevre yönetimi çerçevesinde en kritik eksikliklerden birisidir. Çünkü, PM2,5 ölçümü yapılamadığından dolayı, ilimizde hava kirliliği sonucu ortaya çıkan çevre, sağlık ve can kayıpları gibi problemlerin tespiti ve değerlendirilmesi gerçekleştirilememektedir” ifadelerini kullandı.

“2019 YILINDA MERSİN’DE 83 GÜN PM10 SINIR DEĞERİ ÖLÇÜMLERİ GERÇEKLEŞTİRİLMİŞTİR”

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Ulusal Hava İzleme Merkezi'nden alınan verilere göre 2019 yılında Mersin’de sadece 83 gün PM10 hava kirliliği ölçümleri gerçekleştirildiğine dikkat çeken Can,  “365 gün olan yıllık dilimde  sadece 83 gün ölçüm yapılması kentimiz için büyük eksikliktir.  2019 yılı için bu 83 günlük ölçümler baz alındığında, sadece 8 günün hava kirliliği ulusal mevzuatlarda yer alan sınır değerlerinin altında yer aldığı görülmüştür. Öte yandan elde edilen verilere göre, Mersin ili İçel istasyonunda en son ölçüm 05.04.2019 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Bir yıllık zaman zarfında Mersin ilinde hava kirletici değer ölçümlerinin yapılmaması son derece endişe verici bir durumdur. Ulusal Mevzuatımıza göre; günlük SO2 verilerinde limit değerinin aşılması bir yılda 3 defadan fazla olmamalıdır. . 24 Saatlik SO2 verilerine göre konsantrasyon değerlerine baktığımız zaman Mersin ilinde Ölçüm Yapılan Gün Sayısı 44 olarak belirtilmekte ancak kirli hava gün sayısına rastlanmamıştır. NO2’nin hava kalitesine etkisi birkaç şekilde ortaya çıkabilir. Mersin ilimizde geçen yıllar olduğu gibi Azotdioksit (NO2) ölçümü gerçekleştirilmemiştir. Halk sağlığı ve çevre sağlığını önemli derecede etkileyebilecek ölçümün gerçekleştirilmemesi önemli problemler arasında yerini korumaktadır. Benzer şekilde Mersin ilinde azotoksitlerin (NOx), karbon monooksit(CO) ve Ozon (O3) konsantrasyon değerleri de ölçülmemektedir.

“MERSİN’DE 1 YILDIR HAVA ÖLÇÜMLERİ YAPILMAMAKTADIR”

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı hava izleme veri tabanına bakıldığı zaman Türkiye’de 81 il içerisinde sadece 5 il de hava kalitesi konsantrasyon ölçümlerinin yapılmadığı görüldüğünün altını çizen Can, “Hava kirliliği ölçümlerinin yapılmadığı iller Uşak, Batman, Şanlıurfa, Osmaniye ve Mersin kentleridir. Gerek nüfus yoğunluğu itibariyle gerekse önemli hava kirletici kaynaklara sahip bir kent olan Mersinin son bir yıldır hava kirliliği verilerine sahip olmaması Türkiye’de ölçüm yapılmayan kentle arasında yer alması Mersin için son derece eksik ve irdelenmesi gereken bir noktadır. Özetle; 2019 yılı içerisinde 83 gün PM10 değeri, 44 gün SO2 ölçümlerinin yapıldığı görülmüştür.  Fakat, geçmiş yıllarda da olduğu gibi azot oksitler (NOx), PM2.5 ve karbonmonoksit (CO) değerlerinin ölçülmediği bilinmektedir. Buna göre, 2019 yılı içerisinde son ölçüm tarihi nisan ayı ilk haftası olarak görülmekte yılın son gününe kadar hava kirletici konsantrasyon ölçümlerinin yapılmadığı görülmüştür. Hali hazırda 2020 yılı içerisinde hiçbir ölçüm gerçekleştirilmemiştir. 2019 yılı içerisinde ölçüm yapılan 83 gün içerisinde sadece 8 günü temiz hava kriterleri içerisinde yer alması Mersinin 365 gün içerisinde oransal olarak kirlilik gün sayısının son derece yüksek olabileceği tahmin edilmesi mümkündür. Raporumuzda açıkladığımız bilgiler nezninde, Mersin’de, hava kirliliği verilerinin güvenli bir şekilde alınamadığı ve yıllık bazda ölçülemeyen gün sayısının da arttığı görülmektedir. Ayrıca, ilimizde hava kalitesi için önemli olan her parametre(özellikle Kalp ve damar hastalıklarına sebep olan PM2.5 konsantrasyonu) ölçülememektedir. Her parametrenin ölçülebilmesi için gerekli girişimde bulunulmalı hava kirliliğinin halk ve çevre sağlığına olan etkileri ortaya konulmalıdır. Yukarıda yer alan bilgiler ışığında, Mersin ilinde istasyon sayısının arttırılması, kirletici analizlerinin düzenli ve verimli yapılması ve aynı zamanda da bu verilerin sağlıklı bir şekilde kamuoyuna sunulması gerekliliğine inanıyoruz” dedi.