Necdet TAŞ

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası'nın (MTSO) Nisan Ayı ticari-ekonomik verileri açıklandı. Verilere göre  Mersin'in ihracat hacmi 2020’nin Ocak-Nisan dönemine göre yüzde 29’luk artışla 1,3 milyar dolara yükseldi. İhracattaki hızlı artışta 2020 yılında küresel çapta yaşanan ekonomik faaliyetlerdeki yavaşlamanın yarattığı baz etki söz konusu. İthalat hacmi ise 2020’nin Ocak-Nisan dönemine göre yüzde 7’lik artışla yaklaşık 1,1 milyar dolar olarak gerçekleşti.

YILIN İLK DÖRT AYINDA HEM İTHALAT HEM DE İHRACAT ARTTI

Yılın dört aylık döneminde hem ihracat hem de ithalat hacmi artışında imalat sanayi sektörü belirleyici oldu. Ülke gruplarına göre ise Avrupa ile Afrika ülkeleri ihracatta; Asya ülkeleri ise ithalattaki artışa katkı sağladı. 2021’in Nisan ayında ihracat hacmi aylık yüzde 4’lük; yıllık yüzde 46’lık artışla 346 milyon dolara; ithalat hacmi aylık yüzde 12’lik; yıllık yüzde 30’luk artışla 305 milyon dolar olarak gerçekleşti. İthalatta aylık bazda son iki aydır gözlenen artış devam etti.  2021’in Ocak-Nisan döneminde Mersin'in ihracat hacmi artışının ithalatın  üzerinde gerçekleşmesiyle; dış ticaret fazlası güçlügenişlemeyle 243 milyon dolara yükseldi.  Yılın ilk dört ayında tarım sektörü ihracat artışı yüzde 1'lik sınırlı seviyede kalırken; imalat sektörü ise özellikle “rafine ne edilmiş petrol ürünleri” sektör grubunun etkisiyle yüzde 51’lik güçlü artış kaydetti. Aynı dönemde tarım sektörü ithalatında “tahıl, baklagil ve yağlı tohum” kaynaklı yüzde 6’lık azalış; imalat sanayi sektöründe ise yüzde 15’lik artış kaydedildi.  “Gıda ürünlerinin imalatı” ile "kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı" hem ihracat hem de ithalattaki büyümeye en fazla katkı sağlayan alt sektör grupları oldu. 

İHRACAT YAPILAN ÜLKE SAYISI ARTTI

Mersin'in ihracatı içerisinde yüzde 41’lik payı olan Asya ülkeleri 2020’nin Ocak-Nisan döneminde yüzde 2’lik artışla 538 milyon dolara yükseldi. Yüzde 36’lık payla diğer önemli pazarımız olan Avrupa ülkeleri ihracatı yüzde 36’lık artışla 482 milyon dolara; Afrika ülkeleri ise yüzde 133’lük büyümeyle 258 milyon dolar olarak gerçekleşti. Avrupa ülkeleri ihracatında son üç aydır; Asya ülkelerinde ise iki aydır yıllık bazda toparlanma devam ediyor.  Başlıca tedarikçi ülke grubumuz olan Asya ülkeleri 2020’nin Ocak-Nisan dönemine göre yüzde 41’lik hızlı artışla 393 milyon dolara; Avrupa ülkeleri ise yüzde 2’lik artışla yaklaşık 372 milyon dolara yükseldi. Amerika ülkelerinden yapılan ithalat yüzde 9’luk azalış kaydetti. Yılın dört aylık döneminde 170 ülkeye ihracat, 122 ülkeden ithalat gerçekleştirilen Mersin'de ihracat yapılan ülke sayısı önceki yıla göre 11 adet artarken; ithalat yapılan ülke sayısı ise 1 adet azaldı. İhracatta ülke yoğunlaşmasında; toplam ihracat hacminin yüzde 37’sini oluşturan Irak, Mısır ve Rusya Federasyonu; ithalatta ise yüzde 29’luk payla Rusya Federasyonu, Çin ve A.B.D. ilk sırada yer aldı. 

SERBEST BÖLGEDE İSTİHDAM YÜZDE 5 AZALDI

Mersin Serbest Bölgesi’nde yaratılan istihdam 2020’nin Nisan ayı sonuna göre yüzde 5’lik daralmayla 10. bin 177 kişiye gerileyerek; faaliyet gösteren firma sayısı ise yüzde 1'lik sınırlı artışla 409 seviyesinde gerçekleşti. Bölgedeki istihdamda önceki iki aydır gözlenen artış, işyeri sayısında ise yatay seyir; Nisan ayında yerini azalışa bıraktı. Firmaların faaliyet ruhsatları özellikle “işyeri kiralama" ve “depo işletmeciliği” faaliyet konularındaki azalışın etkisiyle 2020’nin Nisan ayı sonuna göre yüzde 1,4’lük azalışla 635’e geriledi.  Ocak-Nisan 2021’de bölgedeki yatırım harcamaları yüzde 75'lik hızlı artışla 13,5 milyon dolara yükseldi. Söz konusu gelişmede Yurtdışından Bölgeye yapılan “demirbaş” yatırımları etkili oldu Bölge'nin ticaret hacmi 2021’in Nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 7’lik; Nisan 2020’ye göre yüzde 92’lik artışla 312 milyon dolara yükseldi. Bölgenin ticaret hacmi 2020’nin Ocak-Nisan dönemine göre yüzde 41’lik artışla 1,2 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu gelişmede; 2020 yılında ekonomik konjonktür paralelinde düşük seyreden ticaret hacmi kaynaklı baz etkisi söz konusu oldu. Yılın dört aylık dönemindeki artışa geniş ekonomik topluluklara göre “ara malı” ithalat ve ihracatı; sektörlere göre “işlenmiş petrol ürünleri” ihracatı hariç tutulduğunda; “meyveler”; “gıda sanayi ürünleri” ile “kimya sanayi mamulleri” ithalat ve ihracatı katkı sağlamıştır. Ülke gruplarına göre Türkiye ile Avrupa ülkelerine yapılan ithalat ve ihracat ile Asya ülkeleri ithalatı ticaret hacmindeki gelişmelerde etkili oldu. 

LİMANA GELEN GEMİ SAYISINDA ARTIŞ VAR

Mersin ve Taşucu Liman Başkanlıkları bazında elleçlenen yük trafiği Ocak-Nisan 2021’de yüzde 3'lük artışla 14,6 milyon tona yükseldi. Söz konusu artışa ihracat ile transit yük trafiği katkı sağladı. Yılın dört ayında toplam yük trafiği artış hızının geçen yılın altında kalmasında ithal edilen yükler etkili oldu. Liman Başkanlıkları bazında ihraç edilen yük traği 2020’nin Ocak-Nisan dönemine göre yüzde 10’luk artışla 7,1 milyon tona ulaşmış; söz konusu gelişmede "tarım ürünleri ve canlı hayvanlar" ile “metal ürünleri” yük grupları etkili olmuştur. Aynı dönemde ithalat yükleri ise “petrol ürünleri”; "katı mineral yakıtlar" ile "tarım ürünleri ve canlı hayvanlar" yük trafiğindeki daralmanın etkisiyle yüzde 5’lik azalışla 6,5 milyon tona geriledi. Dâhili taşımacılık yükleri “petrol ürünleri”nin etkisiyle geçen yılın dört ayına göre yüzde 10’luk azalışla 568 bin ton seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde transit yükler ise yüzde 83’lük artışla 391 bin tona yükselmesinde “makineler, taşıma teçhizatı, aksam ve çeşitli parçaları ile konteynerler” yük grubu belirleyici oldu.  2021’in Ocak-Nisan döneminde Mersin Liman Başkanlığı bazında elleçlenen konteyner miktarı yüzde 12’lik artışla 535 bin 600 TEU olarak gerçekleşmesinde; hem yükleme hem de boşaltma trafiği etkili oldu. Yılın dört aylık döneminde Mersin Limanı elleçlenen konteyner miktarına göre Türkiye’deki konteyner limanları içerisinde 2. sırada yer aldı. Mersin ve Taşucu liman tesislerine operasyon için uğrayan gemi sayısı geçen yılın Ocak-Nisan dönemine göre yüzde 5 artarak bin 546 adet olarak gerçekleşti.  Uluslararası taşıma hatlarına göre Mersin ilinde Ro-Ro gemileriyle tır-treyler-vagon taşımaları 2020’nin Ocak-Nisan dönemine göre yüzde 36'lık artışla 37 bin 265'e yükselmiş; yurtdışı bağlantılı otomobil-araç elleçlemesi ise yüzde 34'lük azalışla 5 bin 808'e geriledi.